.
Hoe meer ik mij in dit* boek verdiep, hoe meer het tot me doordringt: dit is een belangrijk werk. Omdat luidop lezen zoals gezegd een van mijn bedoelingen is met deze blog, stip ik hier en daar iets aan wat me bijblijft.
Een eerste passage gaat over de vlinder van Lorenz, dat beroemde insect dat ergens in Japan met zijn vleugels wappert en daardoor een storm in New York veroorzaakt.
De vlindermetafoor toont ons dat de reactie van een systeem ten gevolge van extern opgelegde verstoringen in vele gevallen niet eenduidige, lineair, voorspelbaar of controleerbaar hoeft te zijn. (...) Men ging er (vroeger) namelijk van uit dat minimale wijzigingen in de beginvoorwaarden van een systeem slechts kleine verschillen in het eindresultaat met zich zouden meebrengen. Dat is wat men 'lineariteit' noemt. (p.9)
Naarmate de complexiteit van een systeem toeneemt, wordt het niet-lineair gedrag belangrijker.
Die vlindermetafoor heeft volgens mij ook een spin-off op het ethische vlak: in complexe systemen als klimaat en ecosfeer is de persoonlijke verantwoordelijkheid van een individu niet te verwaarlozen. Persoonlijk gedrag kan de 'trigger' zijn waardoor een kritische drempel wordt overschreden (zie p.32). De sociale ruimte is trouwens onlosmakelijk verbonden met dat complexe ecosfeer-klimaatsysteem waarin we leven (passim).
* JONES, P.T. & JACOBS, R., Terra incognita. Globalisering, ecologie en rechtvaardige duurzaamheid, Gent 2006.
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten