Onderstaande gedachte vond ik in een interview met Zhang Huan*, de Chinese kunstenaar die momenteel in de Munt Handels Semele regisseert. Of ik het helemaal met hem eens ben weet ik niet, maar het stemt tot nadenken - en dat volstaat.
Stel je jezelf voor als boeddhistische monnik. Je leidt je leven in een tempel.Je vertoeft op grote hoogte - letterlijk (lacht) - in de bergen. Je eet het verste voedsel, ademt de zuiverste lucht, wordt gediend en bediend. Je kunt dus al je energie aan studie en gedachten wijden, en neerkijken op de heen en weer razende stervelingen. Als je tijd gekomen is, dan zul je een goed zicht hebben op wat er zoal gaande is in deze wereld. Terwijl de anderen - die nochtans dagelijks buitenkomen, hun levensstrijd leveren, geld verdienen, eten zoeken - zich als hun uur geslagen heeft wel eens zouden kunnen moeten afvragen: waartoe diende dat nu eigenlijk allemaal?
Voor de rijke, succesvolle sterveling is het ultieme doel om buiten te gaan wonen, in een grote villa waar personeel hem dient. Zijn doel is dus die monnik van daarnet te zijn. Het verschil: voor hem blijft het een ultiem doel, voor de monnik is het een uitgangspunt. Daardoor kan hij veel verder doordringen in de spirituele ruimte dan de wroeter, die al zijn tijd en energie nodig heeft om materiële randvoorwaarden te vervullen.
* Knack 2 september 2009; de voorzet kwam van Rudy Tambuyser. De foto van Zhang Huan met zijn Berlin Buddha uit 2007 vond ik op de kunstsite re-title.com.
